Zespół Jelita Drażliwego (ZJD): Czy SIBO jest prawdziwym winowajcą?

Zespół jelita drażliwego (ZJD) to powszechna choroba dotykająca miliony ludzi na całym świecie. Charakteryzuje się ona dokuczliwymi objawami, takimi jak ból brzucha, wzdęcia, gazy, biegunka lub zaparcia. Choć przyczyny ZJD pozostają nie do końca wyjaśnione, coraz więcej dowodów sugeruje, że rozrost bakterii w jelicie cienkim (SIBO) może odgrywać kluczową rolę w jego rozwoju.

SIBO – nie tylko bakterie?

Badania wskazują, że SIBO może być obecne u od 4 do aż 84% pacjentów z ZJD. Tak duża rozbieżność wyników wynika z braku standaryzowanej definicji ZJD oraz niedoskonałości testów stosowanych do diagnozowania SIBO (np. testu wodorowo-metanowego). Często SIBO jest diagnozowane bez przeprowadzania testów i leczone objawowo, co może prowadzić do nieskuteczności terapii i pogorszenia jakości życia pacjentów.

W ostatnich latach pojawiły się nowe teorie dotyczące SIBO. Sugerują one, że SIBO może nie być tylko przyczyną, ale również skutkiem zaburzeń w funkcjonowaniu jelita cienkiego. W szczególności zwraca się uwagę na rolę winkuliny, białka kluczowego dla prawidłowej motoryki jelit.

Zespoły ZJD o podłożu autoimmunologicznym

Badania wykazały, że u części pacjentów z ZJD dochodzi do reakcji autoimmunologicznej wymierzonej przeciwko winkulinie. Reakcja ta jest wyzwalana przez toksyny bakteryjne produkowane przez niektóre patogeny jelitowe (np. enteropatogenne szczepy E. coli, Salmonella).

Konsekwencje autoimmunizacji

Uszkodzenie winkuliny prowadzi do zaburzeń motoryki jelit, co sprzyja rozwojowi SIBO. Dodatkowo, reakcja autoimmunologiczna może obejmować inne białka w organizmie, prowadząc do objawów pozajelitowych (np. bóle stawów, zmęczenie, mgła mózgowa).

Nowe testy i możliwości terapeutyczne

Nowe testy, takie jak IBS Smart Test i Array 22, pozwalają na wykrycie przeciwciał przeciwko winkulinie i innym białkom związanym z autoimmunizacją. Otwiera to nowe możliwości diagnostyczne i terapeutyczne w ZJD.

Leczenie ZJD o podłożu autoimmunologicznym skupia się na przywróceniu tolerancji doustnej i hamowaniu produkcji przeciwciał. Obejmuje ono m.in.:

• Specyficzne diety eliminacyjne
• Suplementację
• Terapię immunomodulującą

Podsumowanie

SIBO jest coraz częściej uznawane za ważny czynnik w rozwoju ZJD. Nowe badania sugerują, że u części pacjentów ZJD może mieć podłoże autoimmunologiczne. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie może znacząco poprawić jakość życia pacjentów z ZJD.